Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi (NASA) sonsuz boşlukta bir asteroiti vuracak. Gezegenimizin yörüngesinde bulunacak bir uzay aracına entegre edilen sistemin ismi DART (Double Asteroid Redirection Test) olarak açıklanmıştı.
DART sistemini taşıyan araç Kasım 2021’de fırlatılmıştı. Araç ortadan geçen bir yılda 11 milyon kilometre yol aldı. Yarın sabah itibariyle Dimorphos ismi verilen asteroite füze saldırısı düzenlenecek.
Dimorphos, Didymos ismi verilen daha büyük bir asteroitin yörüngesinde dönüyor.
DART füzesi saatte 21 bin 700 kilometre süratle Dimorphos’a çarpacak. Gaye göktaşının yörüngesini değiştirmek. NASA mühendisleri çarpmanın Ekim 2022’de olacağını hesaplamıştı.
NASA’nın iddialarına nazaran çarpma TSİ Salı 02.14’te gerçekleşecek. James Webb dahil birçok teleskop çarpmayı takip edecek.
DART kapsamında gönderilen aracın tartısı 570 kilogram. Amaçtaki asteroidin çapı ise 160 metre.
NASA olayı yakından kaydedebilmek için DART’la bir arada LiciaCube ismindeki bir nano-uyduyu da göndermişti. Bu uydu birkaç gün evvel DART’tan ayrıldı.
14 kilogramlık bu uydu çarpma anını fotoğraflayacak. Çarpışma anından yaklaşık üç dakika sonra Dimorphos’un yanından geçecek olan LiciaCube, asteroiddeki krateri de kaydedecek. Dimorphos’ın yörüngesindeki sapma da bu türlü hesaplanacak.
DÜNYA’YI YOK EDECEK OLASILIKLAR
Geçtiğimiz yıllarda bir İngiliz firması gezegenimizin sonuna neden olacak felaketler için bahis oranlarını belirlemişti.
İşte o olasılıklar…
Dünya dışı bir medeniyetin gezegenimizi işgali (Oran: 1’e 500)
Kara deliğin Dünya’yı yutması (Oran: 1’e 125)
Nano makinelerin insan medeniyetine son verip gezegenimizdeki hakim tipe dönüşmesi (Oran: 1’e 100)
Yapay zekanın insanların komutundan çıkması (Oran: 1’e 80)
Biyolojik global savaş (Oran: 1’e 60)
Herhangi bir global doğal felaket (Oran 1’e 45)
Nükleer global savaş (Oran: 1’e 30)
Global salgın hastalık (Oran: 1’e 2)
Kıyamet Günü (Oran 1’e 1)
Güneş’in dev bir yıldıza dönüşerek gezenimizdeki hayata son vermesi (Oran: (1’e 1)
ASTEROİDLERLE NASIL BAŞA ÇIKILIR?
İngiliz gökbilimci Edmund Halley, Aralık 1694’te Kraliyet Bilim Cemiyetini acil toplantıya çağırmıştı. İçeriğinin kamuoyuna aktarılmaması kararlaştırılan bâtın toplantıda, Halley, asteroidlerin Dünya’ya çarpabileceğine dair iddialarını birinci kere cemiyet üyeleriyle paylaşmıştı.
Kuyruklu yıldızların güzergahlarını inceleyen Halley, bunlardan kimilerinin Dünya yörüngesiyle kesiştiğini, bunun çarpışmaları mümkün hale getirdiğini fark etmişti.
Halley, İncil ve Tevrat’ta bahsi geçen doğal felaketlerin geçmişte Dünya’ya çarpan asteroidlerden kaynaklanmış olabileceğini düşünüyordu.
SİBİRYA VAKASI
20. yüzyıl başında yaşanan bir asteroid hadisesi, küçük çaplı bir asteroidin dahi Dünya’ya çarpması halinde ne üzere ziyanlara yol açabileceğini ortaya koydu.
30 Haziran 1908’de Çarlık Rusyası’nda Sibirya bölgesine düşen küçük bir asteroid, büyük bir kentin yüz ölçümüne eşit ölçüde ormanlık alanı yok etti.
Yenisey eyaletindeki Stony Tuguska Irmağı yakınına düşen asteroidin, atmosferdeki sürtünme nedeniyle yanarak parçalanması ve alev toplarına dönüşen kayaçların etrafa saçılmasıyla çıkan yangınlarda, Doğu Sibirya taygasındaki 2 bin kilometrelik ormanlık alan yok oldu.
Bu olay, 30 Haziran tarihinin, gök taşı tehdidine karşı farkındalık yaratmayı amaçlayan “Dünya Asteroid Günü” olarak kabul edilmesine ilham verdi.
GÖK TAŞI TEHDİDİNE KARŞI FARKINDALIK
Dünya Asteroid Günü’nün kutlanması fikri, birinci kere 2014’te Alman sinema imalcisi Gregory Richters tarafından ortaya atıldı.
“51 Kuzey Enlemi” isimli kurmaca sinemasında dünyaya çarpan bir gök taşının yarattığı global felaketi anlatan Richters, İngiliz müzik kümesi Queen’in gitaristi olarak da tanınan astrofizikçi Brian May ile bu hususta öncülük yaptı.
Apollo 9 misyonunda vazife alan ABD’li Astronot Rusty Schweickart ve “bilimi ve teknolojiyi kullanarak gezegenin geleceğini müdafaayı amaçlayan” B612 sivil toplum örgütünün kurucusu Danica Remy’inin de dayanağıyla yılda bir günün, bu bahisteki bilgilendirici etkinliklere kutlanılmasına karar verildi.
Bu özel gün, yeryüzüne yönelik asteroid tehlikesine karşı serinkanlı bir farkındalık yaratmanın yanı sıra asteroidlere yönelik bilimsel ilgiyi canlı tutmayı amaçlıyor. Bu yıl, Dünya Asteroid Günü kapsamında yapılacak etkinlikler, asteroidlere karşı gezegen savunması geliştirmeye yönelik çalışmaların yanı sıra asteroidleri araştırmaya yönelik uzay vazifelerine de odaklanacak.
Avrupa Uzay Ajansı (ESA), “Hera” ismini verdiği araştırma misyonu kapsamında 2024’te Juventas ve APEX küp uydularını Didymos b asteroidine göndererek tesir değerlendirmesi yapacak. Didymos asteroidleri Dünya’ya en yakın gök taşları olarak biliniyor.
Gök taşlarının 100 yıldan evvel Dünya’ya yaklaşması beklenmese de test, gezegen savunması gayesiyle asteroidlerin istikametlerinin değiştirilmesi fikrini pratiğe dökmesi açısından faydalı olacak.
ASTEROİDLERDEN NELER ÖĞRENİLEBİLİR: HAYABUSA 2 VE OSIRIS-REX GÖREVLERİ
Öte yandan gezegenlerin ve öbür gök cisimlerinin oluşumuna dair kıymetli ipuçları barındıran asteroidler bilimin de ilgi alanına giriyor.
Japonya, “Hayabusa 2” uzay aracıyla “Ryugu” asteroidinden, ABD ise “OSIRIS-REx” uzay aracıyla “Bennu” asteroidinden kaya örnekleri toplamayı amaçlayan uzay vazifeleri yürütüyor.
OSIRIS-REx’in Bennu asteroidinden topladığı örneklerle 2023’te Dünya’ya dönmesi hedefleniyor.
Asteroid Kuşağı’ndaki Apollo kümesi asteroidleri ortasında yer alan Ryugu ve Bennu, bilim beşerlerine Güneş Sistemi’nin ve Dünya’nın oluşumuna ufuk açacak yeni bilgiler sunabilir.
Asteroid Nesli’nden ayrılarak Güneş’e yakın bir yörüngeye yerleşen, akabinde bir merkezkaç savrulmayla yine Asteroid Kuşağı’na gelerek Dünya’ya yakın bir yörüngeye yerleşen Ryugu’nun seyahati, asteroidlerin devinimine dair ipuçları barındırıyor.
Güneş Sistemi’nin erken oluşum evresinde formlandığı anlaşılan Bennu ise yüzeyinde bol ölçüde su ve karbon molekülerinin izlerini taşıyor.
Canlı ömrünün ortaya çıkmasına elverişli bileşenlere işaret eden izler, bilim beşerlerine Dünya üzere gezegenin nasıl oluştuğuna dair yeni bilgiler sağlayabilir.
Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi (NASA) sonsuz boşlukta bir asteroiti vuracak. Gezegenimizin yörüngesinde bulunacak bir uzay aracına entegre edilen sistemin ismi DART (Double Asteroid Redirection Test) olarak açıklanmıştı.
DART sistemini taşıyan araç Kasım 2021’de fırlatılmıştı. Araç ortadan geçen bir yılda 11 milyon kilometre yol aldı. Yarın sabah itibariyle Dimorphos ismi verilen asteroite füze saldırısı düzenlenecek.
Dimorphos, Didymos ismi verilen daha büyük bir asteroitin yörüngesinde dönüyor.
DART füzesi saatte 21 bin 700 kilometre süratle Dimorphos’a çarpacak. Gaye göktaşının yörüngesini değiştirmek. NASA mühendisleri çarpmanın Ekim 2022’de olacağını hesaplamıştı.
NASA’nın iddialarına nazaran çarpma TSİ Salı 02.14’te gerçekleşecek. James Webb dahil birçok teleskop çarpmayı takip edecek.
DART kapsamında gönderilen aracın tartısı 570 kilogram. Amaçtaki asteroidin çapı ise 160 metre.
NASA olayı yakından kaydedebilmek için DART’la bir arada LiciaCube ismindeki bir nano-uyduyu da göndermişti. Bu uydu birkaç gün evvel DART’tan ayrıldı.
14 kilogramlık bu uydu çarpma anını fotoğraflayacak. Çarpışma anından yaklaşık üç dakika sonra Dimorphos’un yanından geçecek olan LiciaCube, asteroiddeki krateri de kaydedecek. Dimorphos’ın yörüngesindeki sapma da bu türlü hesaplanacak.
DÜNYA’YI YOK EDECEK OLASILIKLAR
Geçtiğimiz yıllarda bir İngiliz firması gezegenimizin sonuna neden olacak felaketler için bahis oranlarını belirlemişti.
İşte o olasılıklar…
Dünya dışı bir medeniyetin gezegenimizi işgali (Oran: 1’e 500)
Kara deliğin Dünya’yı yutması (Oran: 1’e 125)
Nano makinelerin insan medeniyetine son verip gezegenimizdeki hakim tipe dönüşmesi (Oran: 1’e 100)
Yapay zekanın insanların komutundan çıkması (Oran: 1’e 80)
Biyolojik global savaş (Oran: 1’e 60)
Herhangi bir global doğal felaket (Oran 1’e 45)
Nükleer global savaş (Oran: 1’e 30)
Global salgın hastalık (Oran: 1’e 2)
Kıyamet Günü (Oran 1’e 1)
Güneş’in dev bir yıldıza dönüşerek gezenimizdeki hayata son vermesi (Oran: (1’e 1)
ASTEROİDLERLE NASIL BAŞA ÇIKILIR?
İngiliz gökbilimci Edmund Halley, Aralık 1694’te Kraliyet Bilim Cemiyetini acil toplantıya çağırmıştı. İçeriğinin kamuoyuna aktarılmaması kararlaştırılan bâtın toplantıda, Halley, asteroidlerin Dünya’ya çarpabileceğine dair iddialarını birinci kere cemiyet üyeleriyle paylaşmıştı.
Kuyruklu yıldızların güzergahlarını inceleyen Halley, bunlardan kimilerinin Dünya yörüngesiyle kesiştiğini, bunun çarpışmaları mümkün hale getirdiğini fark etmişti.
Halley, İncil ve Tevrat’ta bahsi geçen doğal felaketlerin geçmişte Dünya’ya çarpan asteroidlerden kaynaklanmış olabileceğini düşünüyordu.
SİBİRYA VAKASI
20. yüzyıl başında yaşanan bir asteroid hadisesi, küçük çaplı bir asteroidin dahi Dünya’ya çarpması halinde ne üzere ziyanlara yol açabileceğini ortaya koydu.
30 Haziran 1908’de Çarlık Rusyası’nda Sibirya bölgesine düşen küçük bir asteroid, büyük bir kentin yüz ölçümüne eşit ölçüde ormanlık alanı yok etti.
Yenisey eyaletindeki Stony Tuguska Irmağı yakınına düşen asteroidin, atmosferdeki sürtünme nedeniyle yanarak parçalanması ve alev toplarına dönüşen kayaçların etrafa saçılmasıyla çıkan yangınlarda, Doğu Sibirya taygasındaki 2 bin kilometrelik ormanlık alan yok oldu.
Bu olay, 30 Haziran tarihinin, gök taşı tehdidine karşı farkındalık yaratmayı amaçlayan “Dünya Asteroid Günü” olarak kabul edilmesine ilham verdi.
GÖK TAŞI TEHDİDİNE KARŞI FARKINDALIK
Dünya Asteroid Günü’nün kutlanması fikri, birinci kere 2014’te Alman sinema imalcisi Gregory Richters tarafından ortaya atıldı.
“51 Kuzey Enlemi” isimli kurmaca sinemasında dünyaya çarpan bir gök taşının yarattığı global felaketi anlatan Richters, İngiliz müzik kümesi Queen’in gitaristi olarak da tanınan astrofizikçi Brian May ile bu hususta öncülük yaptı.
Apollo 9 misyonunda vazife alan ABD’li Astronot Rusty Schweickart ve “bilimi ve teknolojiyi kullanarak gezegenin geleceğini müdafaayı amaçlayan” B612 sivil toplum örgütünün kurucusu Danica Remy’inin de dayanağıyla yılda bir günün, bu bahisteki bilgilendirici etkinliklere kutlanılmasına karar verildi.
Bu özel gün, yeryüzüne yönelik asteroid tehlikesine karşı serinkanlı bir farkındalık yaratmanın yanı sıra asteroidlere yönelik bilimsel ilgiyi canlı tutmayı amaçlıyor. Bu yıl, Dünya Asteroid Günü kapsamında yapılacak etkinlikler, asteroidlere karşı gezegen savunması geliştirmeye yönelik çalışmaların yanı sıra asteroidleri araştırmaya yönelik uzay vazifelerine de odaklanacak.
Avrupa Uzay Ajansı (ESA), “Hera” ismini verdiği araştırma misyonu kapsamında 2024’te Juventas ve APEX küp uydularını Didymos b asteroidine göndererek tesir değerlendirmesi yapacak. Didymos asteroidleri Dünya’ya en yakın gök taşları olarak biliniyor.
Gök taşlarının 100 yıldan evvel Dünya’ya yaklaşması beklenmese de test, gezegen savunması gayesiyle asteroidlerin istikametlerinin değiştirilmesi fikrini pratiğe dökmesi açısından faydalı olacak.
ASTEROİDLERDEN NELER ÖĞRENİLEBİLİR: HAYABUSA 2 VE OSIRIS-REX GÖREVLERİ
Öte yandan gezegenlerin ve öbür gök cisimlerinin oluşumuna dair kıymetli ipuçları barındıran asteroidler bilimin de ilgi alanına giriyor.
Japonya, “Hayabusa 2” uzay aracıyla “Ryugu” asteroidinden, ABD ise “OSIRIS-REx” uzay aracıyla “Bennu” asteroidinden kaya örnekleri toplamayı amaçlayan uzay vazifeleri yürütüyor.
OSIRIS-REx’in Bennu asteroidinden topladığı örneklerle 2023’te Dünya’ya dönmesi hedefleniyor.
Asteroid Kuşağı’ndaki Apollo kümesi asteroidleri ortasında yer alan Ryugu ve Bennu, bilim beşerlerine Güneş Sistemi’nin ve Dünya’nın oluşumuna ufuk açacak yeni bilgiler sunabilir.
Asteroid Nesli’nden ayrılarak Güneş’e yakın bir yörüngeye yerleşen, akabinde bir merkezkaç savrulmayla yine Asteroid Kuşağı’na gelerek Dünya’ya yakın bir yörüngeye yerleşen Ryugu’nun seyahati, asteroidlerin devinimine dair ipuçları barındırıyor.
Güneş Sistemi’nin erken oluşum evresinde formlandığı anlaşılan Bennu ise yüzeyinde bol ölçüde su ve karbon molekülerinin izlerini taşıyor.
Canlı ömrünün ortaya çıkmasına elverişli bileşenlere işaret eden izler, bilim beşerlerine Dünya üzere gezegenin nasıl oluştuğuna dair yeni bilgiler sağlayabilir.
