Türk Lirası bilhassa mayıs başından bu yana yeni bir paha kaybı sürecinde. Dün merkez bankasının bir kere daha faizi yüzde 14’te sabit tutması TL’nin daha müdafaasız kalacağına işaret ederken, merkez bankasının PPK açıklamasında makroihtiyati tedbirlere devam iletisi TL’nin bedel kaybı yeni tepeye ulaşınca dikkatleri geceyarısı açıklaması muhtemelliğine çevirmiş durumda.
Dolar/TL kuru bugün 17,80’i aştı. Euro/TL kuru 18,13’ü, Sterlin/TL kuru da 21,28’i geçti. Avrupa Merkez Bankası dün beklentilerin üzerinde 50 baz puanlık faiz artışına gitmesi, Fed’in 27 Temmuz’da 75-100 baz puan daha faiz artıracak olması ve TCMB’nin faizi yüzde 14’te tutması temel neden olarak TL’ye kıymet kaybettiriyor. Artan dış finansman muhtaçlığı ve döviz rezervlerindeki çok düşük düzeyler TL’de hareketlenme yaratıyor.
TCMB’den enflasyonu denetim altına alacak biçimde bir faiz artışı beklentisi konuşulmakta olsa da düşük mümkünlük olarak değerlendirilmekte seçim öncesi periyotta. Zayıflamaya başlasa da hala güçlü seyreden ihracat kaynaklı döviz girişlerinin zarurî bölümleri ile merkez bankasına aktarılan kaynak piyasaya satılmaya devam edilmekte.
Hükümetin seçime kadar oyun planı ise döviz girişlerini piyasada kullanarak TL’yi baskılamak, baz tesiri ile enflasyonda hudutlu bir düşüşe razı olmak ve mümkün olduğunda sermaye denetimleri yahut faiz artışı üzere “ekstermlere” gitmeden mevcut sisteme devam ederek seçimi tmamalamak.
Ancak dikkat edilmesi gereken, Kuzay Akım’dan doğalgaz sevkiyatının Avrupa’ya hakikat başlamasına karşın Avrupa’da fiyatların yükselmeye devam edişi. Hala %40 kapasite ile çalışan çizginin, kış aylarında büsbütün kapatılması korkulan bir beklenti. Mevcut doğalgaz stokları Avrupa için kışı aşmaya yetecek seviyede değil. Münasebetiyle bir doğalgaz fiatı kirizinin Türkiye’ye de almak zorunda olduğu LNG üzerinden spot fiyatlarla yansıması riski var.
Dış borç ödemelerinin sonbahardan itibaren ağırlaşacak olması, yabancı sermayenin Türkiye’den çıkmaya devam edişi, döviz rezervlerinin swaplar hariç -55 milyar dolarda net rezervlerin de yalnızca 6 milyar dolarda olması TL üzerindeki beklentileri bozucu nitelikte.
Başa dönersek, faiz siyasetini tesirli kullanmayarak piyasa ile siyaset faizi bağını koparan merkez bankası açısından hareket alanı giderek daralmakta. Son BBDK adımlarının TL üzerindeki tesiri haftalarla sonlu kaldı. 55 milyar dolar gireceği, 2 tam puan faiz artırılacığı üzere sözel müdaheleler, hatta manipülasyonlar, gerçek döviz talebi karşısında tesirli değil.
TL’nin paha kaybetmeye sonbahardan itibaren hızlanarak devam etmesi bu kurallar altında makul bir senaryo. TCMB üzere hükümete bağlı öbür kurumlardan gelebilecek potansiyel “makroihtiyati” tedbirlerin önemli sermaye kontolü olmadan tesirli olması ise güç.
GA.
